Als je in de eerste maand van je ministerschap al volop de kans krijgt om te laten zien dat je niet alleen als Kamerlid stoer kan doen, maar ook als minister, dan ben je een geluksvogel.

Dilan Yesilgöz is zo’n geluksvogel.

Als Kamerlid hoorde mevrouw Yesilgöz tot de grondtroepen van de VVD die rond verkiezingen worden ingezet om met geharnaste uitspraken  kiezers te winnen.

Mevrouw Yesilgöz deed het met flair en ontliep – om het vriendelijk te zeggen – camera noch reporter. Het leverde haar nationale bekendheid op.

Oude bestuurscultuur

Helaas, hoe hoger de toon, hoe dieper de val. ‘Kakelkip’ werd ze op social media genoemd omdat ze daags na de verkiezingen haar geheugen al weer kwijt was, terwijl haar staccato nog in onze oren naklonk.

Maar goed, dat was nog onder de oude bestuurscultuur, zullen we maar zeggen. Toen onze parlementariërs geknecht werden door een meedogenloze fractiediscipline. Toen het woord tegenmacht nog moest worden bedacht. Toen wegen zich nog konden splitsen zonder te splitsen.

Dat is allemaal voorbij. Toch?

Correctie

Mevrouw Yesilgöz was koud minister van Justitie of ze kreeg de vraag of ze de lockdown ging handhaven. Met de ‘sterke arm’, dus met politie en boa’s.

Oeps, macht der gewoonte. Vergat ze zomaar haar krachtdadige taal als Kamerlid en prees ze een soort doe-het-zelf-handhaving aan. Wij burgers moesten onszelf handhaven, omdat die regels goed zijn, en dan hoefde zij de hulp van politie en boa’s niet in te roepen.

Of zoiets.

Iedereen viel over haar heen. Sprak hier de minister van Justitie? Nou, die sprák niet alleen, ze schréef ook, namelijk een vliegensvlugge correctie op haar uitspraken.

Nederland deed daar smalend over, maar u en ik waarderen het als een enorme stap voorwaarts, in het licht van haar verleden althans.

IS-vrouwen

Niet lang daarna kwam de minister weer in opspraak. Ze had vijf IS-vrouwen met hun elf kinderen vanuit Syrië naar ons land overgebracht. Zonder vooraankondiging, maar wie zich een soortgelijke actie van haar voorganger Grapperhaus herinnert, kan niet verbaasd zijn geweest.

De uitleg is dat de rechter had bepaald dat de dames niet vervolgd zouden kunnen worden als ze zich niet hier zouden kunnen verdedigen.

Weer veel boe-geroep in de media.

De argumentatie is ook niet onweerlegbaar. Het kabinet is namelijk niet verplicht de dames terug te halen. Je kunt ze er ook gewoon laten zitten.

Aan de andere kant, er is wel iets voor te zeggen om ze op te halen, want beter hier veroordeeld en na vrijlating onder toezicht, dan dat ze later illegaal het land binnenkomen om de boel op stelten te zetten.

Help de Yezidi’s

Maar toch, onhandig was het weer wel van onze minister van Justitie. Ze had als Kamerlid altijd gezegd dat deze vrouwen vooral moesten wegblijven.

En als het dan niet anders kan, waarom zet ze er niets tegenover? Juist zij die zelf vluchteling was. Help bijvoorbeeld Yezidi’s die het land uitgezet dreigen te worden. Niemand begrijpt dat we zulke ingewikkelde toeren uithalen voor een stelletje terroristen en zo bikkelhard zijn voor hun slachtoffers. Zo’n gebaar zou echt stoer zijn geweest.

Gemiste kans.

Inclusief uniform

Gelukkig dient zich – en dat alles binnen een maand na haar aantreden –  een nieuwe kans aan om te laten zien dat er een rechtstreekse lijn loopt van het Kamerlid Yesilgöz naar de minister Yesilgöz.

Afgelopen week nam de gemeenteraad van Arnhem een motie aan, getiteld ‘Een inclusief uniform bij Toezicht en Handhaving’.

Om te voorkomen dat u en ik zouden denken dat het alleen om het hoofddoekje gaat, noemt de motie ook wat andere religieuze hoofddeksels, het keppeltje en de tulband, maar we weten wel beter.

De kern is dat de Arnhemse boa’s een hoofddoekje moeten kunnen dragen.

Ook Utrecht, Tilburg, Rotterdam en Amsterdam willen hun boa’s graag een hoofddoekje toestaan.

Segregatie

Het gaat hier om een gecoördineerde actie van Denk, in het voetspoor van de internationale lobby zoals van de Moslimbroederschap.

Op lokaal niveau weet Denk altijd wel progressieve medestanders te vinden. In Arnhem was D66 graag bereid om mee te tekenen. In Utrecht ronselde Denk de Partij voor de Dieren en Student&Starter. In Tilburg zit Denk niet in de raad, maar werd ze bereidwillig geholpen door de lokale partij Ons Tilburg die helemaal van ‘het verbinden’ is.

Verbinden is natuurlijk het laatste wat Denk wil. Toen de voorzitter van de Boa-Bond meldde dat zijn club geen voorstander van dit soort religieuze uitingen is, liet de partij weten dat dit haar geen barst kon schelen.

Het gaat Denk om segregatie.

Hoe het ook zij, er is geen enkele aanwijzing dat moslima’s staan te dringen om boa te worden als ze maar een hoofddoekje mogen dragen.

Wereldvreemd

Denk heeft een plan. Het hoofddoekje bij de boa’s is de stepping stone naar het hoofddoekje bij de politie, het openbaar ministerie, de rechterlijke macht, de advocatuur.

Het is niet voor niets dat hoofdcommissaris Sitalsing van de Nationale Politie in de overwegingen van de Arnhemse motie wordt opgevoerd. Deze man voert samen met een lid van de korpsleiding openlijk campagne voor het hoofddoekje. Het uniform is voor hen een soort bedrijfskleding zonder de symbolische waarde van neutraliteit. Die neutraliteit moet blijken uit het gedrag van de agenten, aldus hun wereldvreemde opvatting.

Gedragscode

De Tweede Kamer wil van dit hoofddoekjes-gedoe niets weten. Zowaar! Op 25 november 2021 werd een motie van de PVV aangenomen waarin het hoofddoekje voor boa’s zonder omhaal werd verboden.

We noteren wel even dat drie van de vier huidige coalitiepartijen tegenstemden, D66, CDA en ChristenUnie. En Denk natuurlijk. Verder ook de fellow travellers van Denk: de PvdA, GroenLinks, Partij voor de Dieren, Volt en BIJ1.

De toenmalige minister van Justitie, Grapperhaus, had het er maar moeilijk mee, zo valt in zijn reactie te lezen.

Over de Nationale Politie kon hij duidelijk zijn, want die viel onder zijn directe verantwoordelijkheid. Hoofddoekjes zijn om wille van de neutrale uitstraling van agenten niet toegestaan. Keppeltjes en tulbanden ook niet.

Niets nieuws onder de zon, aldus de bewindsman, het staat in de desbetreffende gedragscode.

Wie dat zo parmantig stelt, zal dus ook wel Sitalsing en zijn cheffin in de korpsleiding hebben gemaand om eindelijk eens hun mond te houden, maar dat terzijde.

Deurtjes

Over de boa’s was van Grapperhaus aanzienlijk vager, zeg maar polderiaans. Iedereen blijkt er een beetje over te gaan: de minister (het stelsel), de VNG (het model-uniform), de gemeentes (het uniform ter plaatse) en zo verder.

Lokaal maatwerk is mogelijk (deurtje open), maar het model-uniform wordt op dit moment geëvalueerd (deurtje dicht) om te bezien of er redenen zijn om aanpassingen aan te brengen (deurtje weer open). Er moet natuurlijk ook gesproken worden met de Boa-Bond (deurtje dicht) en de ondernemingsraden (heel veel deurtjes die open en dicht kunnen).

Uitgelezen kans

Als je dit zijn gang laat gaan – en dat impliceerde de minister – , kun je voorspellen wat er gaat gebeuren. De grote steden krijgen hun zin, zo gaat dat bij de VNG. Reken maar dat Denk ondertussen de druk zal opvoeren: universiteitssteden te over, lankmoedig en weldenkend.

En dat terwijl er een glasheldere uitspraak van de Tweede Kamer ligt.

Een uitgelezen kans voor de nieuwe minister van Justitie, Dilan Yesilgöz, om te laten zien waar ze voor staat. En stond.

Stelselverantwoordelijkheid is een voldoende basis. Jammer dan als de coalitiepartijen er niet zo’n zin in hebben.

Go Dilan!

Paul Verburgt