Misschien is het wel een idee dat Rob Jetten het land in gaat om te horen wat de burgers willen, opperde Sigrid Kaag afgelopen weekend in De Telegraaf.

Of, in de moerassige woorden van de minister: “De bestaande methodes werken duidelijk niet. Misschien moeten we ons door anderen laten vertellen hoe zij het anders willen. Hoe voel je je als mens gehoord?  We kunnen niet alles zelf bedenken.”.

Het ontlokte de altijd scherpe Caroline van der Plas van BBB de vileine reactie dat het kabinet al een heel eind had kunnen komen door gewoon eens naar de oppositie te luisteren, maar dat is vast niet wat Kaag voor ogen staat.

Rob moet dus het land in. Op ‘een luistertoer’.

Het land in

Het historisch besef van Sigrid Kaag is wellicht door haar lange verblijf buitenslands niet erg groot, want anders had ze geweten dat er al eens een kabinet is geweest dat het land inging. Het vierde kabinet-Balkende. Ideetje van Wouter Bos (PvdA), wellicht om met een leuke selectie van burgerwensen het toenmalige regeerakkoord in zijn voordeel te amenderen. Terugonderhandelen, het woord is voor eeuwig verbonden met de PvdA.

In 2007 gingen ze honderd dagen het land in en dat leverde natuurlijk niets op. Behalve de boodschap van de kiezers: ‘joh als jullie niet weten wat je wilt, ga dan niet in het kabinet zitten!’

Ontkomt Rob Jetten aan een vergelijkbaar fiasco? Hij is handig, maar dit is wel veel gevraagd. Met wie gaat ‘ie praten? Waar? Hoe? Op de markt zo maar eens bij een kraampje gaan staan? De kroeg in? Aanbellen bij een willekeurige doorzonwoning in Doetinchem of een beetje kletsen met een dakloze in Breda?

Hoe zullen de mensen reageren op een heuse minister? Die komen ze niet elke dag tegen, zeker niet zo’n nette welbespraakte man als Rob Jetten. Undercover dan maar, vermomd als doorsnee Nederlander, net als op tv? We moeten niets uitsluiten, maar het is wat ver gezocht. Het is een onrijp idee, de luistertoer.

D66’ers omzeilen graag de volksvertegenwoordigers

Of … wacht, zou er achter die toer misschien een geraffineerd plan zitten? Wat bedoelde Kaag toen ze zei dat ‘bestaande methodes duidelijk niet werken’? Dan dacht ze het vast niet aan de wekelijkse persconferenties van de premier of haar eigen tweets. Zou ze het misschien over de Tweede Kamer hebben?

De weerzin tegen de volksvertegenwoordiging druipt van haar en haar collega-bewindslieden af. Overleg met de Kamer is corvee en als het even kan zijn Kaag en Jetten met een smoesje afwezig.

Daar zijn de burgerfora …

Is de luistertoer een manoeuvre om buiten het parlement om inspraak te organiseren? Met burgerfora, ongekozen, door de overheid geselecteerde groepen mensen die zich binnen strakke grenzen moeten uitspreken over complexe beleidsvragen. En dan precies voorstellen wat de overheid graag wil.

In WyniasWeek schreven Syp Wynia, Lucas Bergkamp en ik al menigmaal over dit manipulatieve besturingsinstrument dat – hoe kan het ook anders – erg populair is bij al diegenen die vinden dat de democratie niet is berekend op de grote uitdagingen van deze tijd. De ‘klimaatdrammers’ (zoals Rob Jetten zichzelf noemt) voorop, maar gevolgd door een lange rij andere wereldverbeteraars.

D66 is een groot voorstander van burgerfora, het CDA ook, GL en PvdA eveneens en ach ja, meelooppartij VVD vindt het ook wel wat. Dat zou heel veel problemen oplossen, toch? Directe participatie van speciaal gerekruteerde burgers en geen last meer van het gefragmenteerde, polariserende en losgeslagen parlement.

Als de luistertoer van Rob Jetten de oprichting van burgerfora betekent, moeten alle seinen op rood springen.

Paul Verburgt