Het is de bijvangst van de ontwikkeling die LinkedIn de afgelopen periode heeft doorgemaakt. Van loopbaanvehikel tot een platform waar ook het debat wordt gevoerd over politieke kwesties. En niet door de geringsten onder ons, want LinkedIn wordt gedomineerd door hoogopgeleid volk.

Emoties

Politiek, dat doet de emoties snel oplopen. Emoties waren er altijd wel op LinkedIn, bijvoorbeeld als iemand een mooie promotie had gemaakt of berichtte na een lang ziekbed weer onder de mensen te zijn, maar dan zag je toch niet de vurigheid die je bij het politieke debat ziet.

Voor een deel zal dit wel te verklaren zijn door de verbale begaafdheid die vele hoogopgeleiden hebben. Ook zal wel meespelen dat wie erg goed is in A, vaak ook denkt minstens zo bedreven te zijn op de terreinen B tot en met Z. En de gewenning om altijd of minstens vaak gelijk te krijgen.

Mij is nog wat opgevallen. Ik begeef me daarmee op glad ijs, maar aan het eind van dit stukje geef ik u een tip om uw ergernis over mij zonder kans op sanctie tot ontlading te brengen. Lees dus door.

Conformisme

Het gladde ijs is dat er onder hoogopgeleiden een diepe neiging bestaat tot conformisme. Dat is natuurlijk curieus als je bent voorzien van veel hersencellen, maar het wordt door experts verklaard door de conditionering die uitgaat van de omgeving waarin begaafde mensen worden gevormd en werkzaam zijn.

Op aanpassing aan de heersende moraal en kijk op de wereld staat de premie van acceptatie door de bovenbazen en de groep. En omgekeerd, op onafhankelijk denken en doen staat de boete van uitsluiting.

Wie is toegetreden tot de rangen van de aangepasten, krijgt sterke aandrang om de niet-aangepasten te kapittelen, niet in de hoop ze bij de kudde te krijgen, maar om ze te straffen. Je ziet het bij iedere gemeenschap van streng gelovigen.

Ik vat het kort samen en omdat we hier als hoogopgeleiden onder elkaar zijn, hoef ik vast niet de bronnen waaruit ik put, te noemen. Desgevraagd kan ik ze wel discreet een-op-een verschaffen.

Dominant narratief

Wanneer iemand op LinkedIn uiting geeft aan een gedachte die niet in het dominante ‘narratief’ past, dan kan die ‘m krijgen, geheel volgens de conformisme-theorie!

Een enkeling neemt nog wel de moeite om de heersende leer over het aangesneden onderwerp te herhalen, maar dat gebeurt dan vaak weer zo korzelig en apodictisch dat men zich de moeite wel had kunnen besparen (tenzij – schiet me nu te binnen – de herhaling deel uitmaakt van het conformisme en dat spreker zo probeert credits te vergaren bij de gelijkgestemde achterban).

Ad hominem

Meestal echter wordt in de comments de inhoud vermeden en schakelt men direct over op de persoon van de afvallige. Eénregelig venijn, onbekommerde ad hominems, smalende jij-bakken, het hele repertoire van de gemiddelde jaarclub wordt over je uitgegoten.

Wie het nog min of meer beschaafd wil houden, betwijfelt de verstandelijke vermogens van de betrokkene en zijn bereidheid om de heersende leer te internaliseren. Het komt voor dat dit wordt begeleid met verwijzingen naar een gezamenlijk verleden dat schril afsteekt tegen de verwording die zich nu aftekent. Ik heb teksten gelezen die je je eerder bij echtscheidingen voorstelt.  

Sommigen slaan deze nog min of meer contemplatieve fase liever over en formuleren direct hun eindconclusie, namelijk dat je een witte boomer bent, een genocide-ontkenner, een racist of een fascist (combinaties zijn mogelijk, uitbreidingen ook).

De andere kant

Dit is natuurlijk niet het complete beeld van LinkedIn-nieuwe-stijl. Veel artikelen verdwijnen in de eeuwigheid zoals nevel in de ochtendzon. Andere stukken zijn nauwelijks controversieel en krijgen meer likes dan comments. Berichten die afwijken van de heersende leer krijgen net zo goed ondersteuning als kritiek, zij het – maar dat kan ik niet bewijzen – dat supporters ingetogener lijken dan de criticasters.

Ook mijn persoon zal voor sommigen een rol spelen. Ik hou van ironie, een stijlmiddel dat mensen enorm kan irriteren. Ik blijf op afstand en probeer me bij de feiten te houden, wat koel kan overkomen. En ook ik bouw soms gesloten redeneringen op, die ik later wel weer probeer te relativeren, maar de eerste indruk telt.

Villawijk

Sinds LinkedIn een breder profiel heeft gekregen, kom ik er vaker. Er staan vaak aardige stukken op en ik zie er mensen die je op X niet tegenkomt. Dat is niet verrassend, want het voormalige twitter is de straat, LinkedIn de villawijk.

Ik heb meer affiniteit met de straat vanwege het rumoer, de klanken en kleuren, de veelvormigheid. Daarmee vergeleken is de villawijk een beetje saai en voorspelbaar.

De villabewoners trekken nuffig hun neus op voor de straat en noemen die graag ‘een open riool’, maar ik zie sinds LinkedIn ook aan politiek doet, hoe achter de fraaie voorgevels de geest van de straat nooit is weggeweest. Geen verrassing, want op Bluesky, het tweede huis van de villabewoners, gaat het er vaak net zo rauw aan toe als op X.

Pil van Drion

Aanvankelijk was ik wel een beetje van de leg als iemand me publiekelijk afbrandde, als persoon welteverstaan. Ik begreep de behoefte niet zo goed. Soms probeerde ik opheldering te verkrijgen, ook via de DM, maar meestal liep dat vast. Men zweeg of herhaalde het gescheld.

Allengs kwam ik in de fase van aanvaarding en kon er zelfs wel de charme van inzien. Het is toch koddig als iemand je ‘witte boomer’ noemt met de toevoeging ‘die totaal overbodig is voor de maatschappij’, rijp voor een tochtje naar het dichtstbijzijnde afhaalpunt voor de Pil van Drion.

Bij tijd en wijle blokkeerde ik iemand. Niet omdat die scholden, maar omdat die me bleven stalken. Blocken vind ik een zwaktebod, maar inmiddels groeit de lijst. Hij is langer dan op mijn X-account, ik zeg het maar even.

Intimidatie

Laatst werd het me echter te gortig. Ik had een comment gepost op een heel lang betoog van iemand die zich enorm boos maakte over een interview dat De Telegraaf had met Frans Timmermans. Die zou door de journalisten vreselijk zijn aangepakt, met als implicatie ‘wat verwacht je anders van een krant die fout was in de oorlog’.

Ik schreef naar waarheid dat ik het een uitstekend interview vond waarin bleek dat Timmermans minder zeker van zijn zaak lijkt als hij geen standaardantwoorden kan geven. En dat ik de uitspraak van Timmermans dat hij in de Kamer zou blijven als hij geen premier zou kunnen worden, raar vond. Zijn toelichting ‘Ik ben al eens minister geweest’ wekt de indruk dat hij een bucketlist afwerkt, zei ik daarover.

Fascist

Direct werd ik door een meneer uitgemaakt voor ‘fascist’. Niet op basis van een beargumenteerd betoog, bij wijze van spreken onder aanhaling van experts en bronnen, maar in een, twee korte zinnetjes zonder motivering.

Ik heb daarop besloten voor het eerst in mijn leven bij LinkedIn een ‘melding’ te doen van ongepast gedrag. Dat gaat heel simpel. Je klikt op een knop in de rechterbovenhoek van het gewraakte bericht. Je kiest de categorie waarin je de klacht wil onderbrengen, in mijn geval bleek dat ‘intimidatie’. Vervolgens krijg je drie (3) regels ruimte om je te beklag toelichten en klaar is kees.

Na enige tijd kwam het verdict van LinkedIn. Het was door het automatische systeem van LinkedIn gegenereerd, dus niet door een mens. De robot van LinkedIn deelde me mee dat er geen strijd met de gedragsregels van de site (‘beleidslijnen voor een professionele community’) was geconstateerd.

Als ik wilde, kon ik bezwaar tegen de beslissing aantekenen, wat ik natuurlijk heb gedaan. Ik wil dat een méns kijkt, geen computer.

De bezwaarprocedure is zo mogelijk nog minimalistischer dan de meldingsprocedure. Je kan geen toelichting verschaffen, je kan alleen maar op een soort herhaalknop drukken. Na enige tijd kreeg ik een uitspraak. Zelfde standpunt als de vorige keer: niks aan de hand volgens de gedragsregels van LinkedIn.

Dikke prima

De conclusie is even duidelijk als onthutsend. LinkedIn vindt het dus dikke prima als je iemand op de site uitscheldt voor ‘fascist!’.

Daar gaat de chic van de villawijk. Ook in de nette buurt kan je gewoon tieren en schelden.

Kom me niet aan met teksten als ‘fascist’ is geen scheldwoord, maar een aanduiding van iemand die een bepaald gedachtengoed is toegedaan. In de eerste plaats ben ik dat gedachtengoed niet toegedaan en heeft de scheldmeneer dat ook niet beargumenteerd. En in de tweede plaats: als ik iemand zo maar een racist noem, ben ik dan ook vrijgepleit? Of genocide-ontkenner of gewoon hoer?

En ja, wellicht zijn de gedragsregels van LinkedIn gedateerd, van de tijd dat het vooral een loopbaanvehikel was. Boeit me niet, dan pas je dat maar aan.

Ga je gang

Wie dit een stom artikeltje vond of mij een vreselijke man, weet dat ‘ie me ongestraft voor fascist kan uitschelden. Op LinkedIn tenminste.

Paul Verburgt